Siyasi Partiler ve Siyasetciler - Siyasi partiler ve siyasetçiler ile ilgil diğer konular konusu hakkında görüşler. Mehmet Arif DEMİRER - (Ziyaretci) 2.8.2018 22:29:36
CELAL BAYAR
"Atatürk`ü Sevmek Milli Bir İbadettir, Türkiye Cumhuriyetinin 3. ve İlk Sivil Cumhurbaşkanı Celâl BAYAR" MEHMET ARİF DEMİRER "Celâl BAYAR Kronolojisi, Milli Mücadele Kahramanı Gazi Galip Hoca`nin Hayatı, Gelecek Nesillere Örnek Mücadelesi ve Eserleri"
CELAL BAYAR
Doğumu: 16.5.1883 &8211; Umurbey Köyü (Bursa &8211; Gemlik İlçesi)
Vefatı: 22.8.1986 &8211; İstanbul (103 yıl, 3 ay, 6 gün)
23 Nisan 1920 öncesi görevleri:
Gemlik Mahkeme ve Reji İdaresi`nde katip
1905 - Bursa Ziraat Bankası`nda memur
1905 - Deutsche Orientbank`ta (Dresdner Bank) memur, 1907 Baş Memur
1908 - İttihat ve Terakki Cemiyeti`nin Bursa örgütünde Genel Sekreter
1909 - İttihat ve Terakki Cemiyeti`nin İzmir örgütünde Genel Sekreter
1915 - İzmir Şimendifer Mektebinin kuruluşunu gerçekleştiriyor
1919 - Galip Hoca olarak Ödemiş-Aydın-Akhisar yöresinde Milli Mücadeleye katılıyor
1920 - Son Osmanlı Mebusan Meclisi`ne Saruhan mebusu olarak katılıyor (12 Ocak 1920)
1920 - Vahidettin`in iradesiyle 37 yaşında idama mahkum oluyor (11 Nisan)
Kurtuluş Savaşı boyunca görevleri:
5 Mayıs 1920 - Ankara`ya gelmiş, TBMM`ne katılmış ve Mustafa Kemal ile tanışmıştır
10 Ağustos 1920 - İktisat Vekaletine vekalet etmiştir
27 Şubat 1921 - İktisat Vekaletine asil olarak seçilmiştir
14 Ocak 1922 - İktisat Vekaletinden istifa ederek ayrılmıştır
6 Şubat &8211; 3 Nisan 1922 - Hariciye Vekaletine vekalet etmiştir
Lozan görüşmelerine danışman milletvekili sıfatıyla Heyet Üyesi olarak katılmıştır
Cumhuriyet Dönemi Görevleri:
6 Mart 1924 &8211; Mübadele, İmar ve İskan Vekili (7 Temmuz 1924 tarihine kadar)
26 Ağustos 1924 &8211; Türkiye İş Bankası kurucu Genel Müdürü
9 Eylül 1932 &8211; İktisat Vekili
20 Eylül 1937 &8211; Başvekil Vekili
25 Ekim 1937 &8211; Başvekil (25 Ocak 1939 günü cumhurbaşkanının talebi üzerine istifa)
Celal Bayar`ın ATATÜRK döneminde Türkiye`ye kazandırdığı önemli kuruluşlar:
Türkiye İş Bankası ve Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.
SÜMERBANK
ETİBANK
M.T.A.
E.İ.E.
DENİZBANK
Halkbankası ve Halk Sandıkları
T.M.O.
Celal Bayar, ATATÜRK`ün vefatından sonra 7 Ocak 1946 tarihinde üç arkadaşı ile birlikte Demokrat Parti`yi kurmuş, 22 Mayıs 1950 tarihine kadar bu partinin Genel Başkanlığını yapmıştır ve 22 Mayıs 1950 &8211; 27 Mayıs 1960 arasında Türkiye Cumhuriyeti`nin Üçüncü Cumhurbaşkanlığı görevinde bulunmuştur. 27 Mayıs`tan sonra Yassıada`da yargılanmış ve 78 yaşında, yaşamında ikinci kez, idama mahkum edilmiştir. Mahkumiyeti &8216;ömür boyu hapis`e çevrilmiş ve Bayar mahkumiyetini Kayseri cezaevinde geçirmiştir. 1964 yılında çıkarılan bir af ile özgürlüğüne kavuşan Bayar 103 yaşında vefat edene kadar ülkenin siyasi sorunları ile ilgilenmeye devam etmiş ve &8216;Ben de Yazdım` kitaplarını yazmıştır.
Celal Bayar`ın yaşamından ATATÜRK dönemi dışında ATATÜRK ile ilgili önemli kesitler:
6 Haziran 1950 &8211; Durmak noktasında bulunan Anıtkabir inşaatını ziyaretle 30. Yıl`a yetiştirilmesi için Başbakan ve diğer ilgililere kesin talimat vermiş ve 10 Kasım 1953 günü ATATÜRK`ün vatan toprağına kavuşmasını sağlarken önemli bir konuşma yapmıştır:
``ATATÜRK,
``Sen bizdendin. Seni halife yapmak, padişah yapmak isteyenler oldu. İltifat etmedin. Milli irade yolunu seçtin. Hayat ve şahsiyetini milletinin hizmetine vakfettin.
``Türkün gıpta ettiği, övdüğü ve övündüğü vasıflara maliktin. Bütün bu meziyetlerinle Türkün ta kendisiydin.
``Şimdi seni kurtardığın vatanın her köşesinden gönderilen mukaddes topraklara veriyoruz.
``Bil ki, hakiki yerin, daima inandığın ve bağlandığın Türk Milletinin minnet dolu sinesidir.
``Nur içinde yat´´
1952 yılında Selanik ve Batı Trakya`ya yaptığı gezide ATATÜRK`ün doğduğu evin boş ve bakımsız bir durumda olduğunu görerek evin ATATÜRK`ün doğduğu tarihte olduğu gibi tefriş edilip bir müzeye dönüştürülmesi ve 10 Kasım 1953 tarihine yetiştirilmesi talimatını vermiştir.
Ev, 10 Kasım 1953`e kadar Bay ve Bayan Enver Ziya Karal tarafından müzeye dönüştürül-müştür.
1954 yılında A.B.D.`yi ziyaretinde Kongre`de yaptığı konuşma öncesi Kongre Kütüphane-si`ne ATATÜRK`ün üç ciltlik NUTKU`nu hediye etmiştir.
8 Nisan 1956 günü Adana`da BOSSA fabrikasının açılışlında fabrikanın kurucusu Hacı Ömer Sabancı`ya söyledikleri: (Sakıp Sabancı`dan alıntı)
``Hacı Ömer, ben sana &8216;Basma fabrikası kur. Çukurova`nın kızlarını giydir. Çukurova`nın kızlarına çeyiz yap` dedim. Beni dinledin. Bu fabrikayı kurdun. Teşekkür ederim. Allah sana uzun ömürler versin.
``Böyle hayırlı bir iş yaptığın için, Allah benim ömrümden alsın, sana versin.´´
``Ben (Sakıp Sabancı) bu sözleri duyunca hüngür hüngür ağlamaya başladım. Bu ne anlamlı bir konuşma idi.
``Bir cumhurbaşkanı, sanayileşmeye, istihdam yaratmaya yürekten inancını nasıl iki cümle ile dile getiriyordu.´´
Bayar`ın bu sözleri, ATATÜRK`ün 17 Eylül 1937 günü Dolmabahçe`de Afetinan`a söylediklerine çok yakındır:
``Memleketin en önemli ve esaslı işlerini konuşuyoruz. Bunlar beni yormuyor, bilakis hayat veriyor´´
ATATÜRK`ün &8216;memleketin en önemi ve esaslı işleri` olarak tanımladığı işler, Başbakan Celal Bayar`ın onayına arz ettiği 4 Senelik 3 Numaralı Kalkınma Planı`ndaki yatırım projeleri idi.
Celal Bayar, Kemalist Ekonomi`ye yön veren kişi olarak ATATÜRK`ün kendisine aşıladığı yatırım heyecanını 103 yıllık uzun yaşamının sonuna kadar eksilmeden taşımıştır.
Bu heyecanın kaynağı ATATÜRK`ün 10. Yıl Nutku`dur:
``Az zamanda çok ve büyük işler yaptık. Bu işlerin en büyüğü, temeli Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü olan Türkiye Cumhuriyetidir&8230;
``Fakat yaptıklarımızı asla kafi göremeyiz. Çünkü daha çok ve daha büyük işler yapmak mecburiyetinde ve azmindeyiz:
``Yurdumuzu dünyanın en mamur ve en medeni memleketleri seviyesine çıkaracağız.
``Milletimizi en geniş refah, vasıta ve kaynaklarına sahip kılacağız&8230;´´
19 Eylül 1938 tarihli ULUS Gazetesi`nde Başbakan Celal Bayar`ın açıklaması:
``Her adımımızda, vatandaşlarımızın refah ve iş hacmini arttırmak, yurdumuzun emniyet ve istikbalini genişletmek gayesi vardır.´´
Celal Bayar`ın ATATÜRK`ün ekonomiye verdiği önem ve yatırımlar karşısında duyduğu mutluluk hakkında söyledikleri:
``Bir belediyenin bir mahalleye bir ampul taktığını duysa, ondan zevk alırdı. O kadar iktisadi meselelere kendisini vermişti.´´
Celal Bayar`ın ATATÜRK`ün vefatından kısa bir süre sonra 12 Aralık1938 günü, Arttırma ve Yerli Malı Haftası açış konuşmasında başbakan olarak söyledikleri, ATATÜRK`ü ve onun mirasını algılayışı açısından önemlidir:
``Atatürk`ü anmak, Atatürk`ten bahsetmek hepimiz için ruhi bir ihtiyaçtır. Fakat, bu muazzam varlık huzurunda söz söylemek kadar güç bir şey tasavvur olunamaz. Birçok güzide hatipleri-miz, birçok değerli şairlerimiz, hislerine revaç vermek için söz aldıkları zaman, bu muazzam kudretin karşısında, mutlak bir surette, aciz duymuşlardır. Bu, arkadaşlarımızın kudretsizli-ğinden, layikatsizliğinden, değil, bu muazzam varlığın herkes karşısındaki, harikulade tecelli-sindendir. Bendeniz de Atatürk hakkında, hissiyatımı ifade etmek için mutlak aciz içersinde-yim. Yalnız kendilerine karşı, gene böyle bir toplantıda, hissiyatımı ifade ederken, demiştim ki:
``Atatürk`ü sevmek, her Türk vatanperveri için milli bir ibadettir.´´
``Bendeniz, bugün de, huzurunuzda, bu Ebedi Şef`imizin, Halaskarımızın, Kahramanımızın, her türlü iyi üstün vasıfları cami olan Büyük Adam`ımızın, manevi huzurunuzda eğilerek, bunu tekrar ediyorum: ``Atatürk, seni sevmek Türk milleti için milli bir ibadettir.´´
``Büyük, Ebedi Şef`in bize vediası olan rejim (Cumhuriyet) üzerinde durmak, O`nun en basit farz olunabilecek usulleri üzerinde dahi, büyük dikkat ve teyakkuzla (uyanıklık) vazifemizi yapmak, en önemli işimizdir.´´
Kaynakça:
Celal Bayar, &8216;Ben De Yazdım` (8 Cilt) 1967 - 1972
Cemal Kutay, &8216;Celal Bayar` (4 Cilt) 1940
41 Yazar, &8216;100. Yaşında CELAL BAYAR`a ARMAĞAN` Tercüman Yayı nları, 1982
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder